शिक्षणातील खेळांचे मूल्य.

खेळ हा विद्यार्थ्यांच्या जीवनाचा एक भाग आहे. हा शिक्षण व्यवस्थेचा अविभाज्य भाग आहे. विद्यार्थ्यांचा शारीरिक, मानसिक आणि नैतिक विकास करणे हा शिक्षणाचा मुख्य उद्देश आहे. सुदृढ शरीरात सुदृढ मन असते असे म्हटले जाते. शरीर कमकुवत असेल तर मन फार बलवान होऊ शकत नाही. “स्वास्थ्य ही संपत्ती” अशी एक जुनी म्हण आहे.

पण हे आरोग्य कसे बनवायचे? व्हिडीओ गेम न खेळून, मैदानावर काही खरे खेळ खेळून. आज आपण आजारी मुले पाहतो. त्यापैकी बहुतेकांनी चष्मा घातलेला आहे. त्यांच्यामध्ये लठ्ठपणाची समस्याही आहे. हे सर्व विद्यार्थ्यांनी अंगीकारलेल्या निष्क्रिय जीवनशैलीमुळे आहे.

फक्त मानसिक काम आहे, शारीरिक काम नाही. खेळांमुळे आरोग्याची ही हानी फार लवकर भरून निघते. मैदानावर खेळ खेळल्याने अवयव मजबूत होतात आणि शरीराला ताजा प्राणवायू मिळतो. मन तीक्ष्ण होते.

तसेच इतरही फायदे आहेत जे विद्यार्थी गेम खेळून शिकतात. ते सामाजिक असणं आणि एकजूट, सहकार्य, शिस्त आणि वक्तशीरपणा या भावना शिकतात. सर्व काम आणि कोणतेही नाटक जॅकला कंटाळवाणा मुलगा बनवते. आजकाल विद्यार्थी पुस्तकी किडे झाले आहेत. त्यांना त्यांच्या शारीरिक आणि मानसिक आरोग्यापेक्षा त्यांच्या करिअरची जास्त काळजी असते.

त्यांच्या अभ्यासात कठोर परिश्रम केल्याने, त्यांना जे मिळवायचे आहे ते प्राप्त होईल यात शंका नाही. पण त्यांच्या आरोग्याच्या किंमतीवर. संपत्तीचा उपभोग घेण्यासाठी आरोग्य नसेल तर उपयोग काय.

त्यामुळे विद्यार्थ्यांनी त्यांचा अभ्यास आणि खेळ यांच्यात समतोल साधला पाहिजे. त्यांनी नेहमी या म्हणीचे पालन केले पाहिजे - काम करताना, तुम्ही काम करता, खेळता, खेळता खेळता, हा आनंदी आणि समलिंगी होण्याचा मार्ग आहे.


खेळ इतरांच्या व्यतिरिक्त खूप चांगली गुणवत्ता विकसित करतात आणि ती म्हणजे खिलाडूवृत्ती. एक खेळाडू हा खूप मजबूत व्यक्ती असतो. पराभव आणि यशाला समानतेने सामोरे जायला तो शिकतो. सततच्या पराभवातही ते हिंमत सोडत नाहीत. यश मिळेपर्यंत ते उठतात आणि प्रयत्न करतात.

जे विद्यार्थी गेम खेळतात ते सामाजिक बनतात. खेळ न खेळणाऱ्या विद्यार्थ्यांपेक्षा त्यांचे मित्र जास्त आहेत. विद्यार्थी आयुष्यात राखीव राहत नाहीत. ते खुले आहेत आणि समायोजनाची कला शिकतात. खेळ संयम आणि मनाची उपस्थिती देखील शिकवतात. ते संघभावना आणि सहकार्य शिकतात. जेव्हा विद्यार्थी कार्यशक्तीमध्ये प्रवेश करतात तेव्हा अशा गोष्टी खूप महत्त्वाच्या असतात.

थोडक्यात, खेळांना जीवनात महत्त्वाचे स्थान आहे. त्यांच्याकडून जास्तीत जास्त फायदा मिळवण्यासाठी, ते योग्यरित्या खेळले पाहिजेत. खेळ आणि अभ्यास यात समतोल असायला हवा.