ईद

ईद-उ द-उल-फितरनंतर मुस्लिम बांधवांचा सर्वांत मोठ्या सणांपैकी एक सण म्हणजे बकरी ईद. इस्लामिक कालगणनेतील अखेरच्या महिन्याच्या दहाव्या दिवशी बकरी ईद साजरी करण्यात येते. कुर्बानीचा उत्सव म्हणून या ईदचे महत्त्व आहे.

• बकरी ईद साजरी करण्यामागचं महत्व

इस्लामिक मान्यतेनुसार हजरत इब्राहिम आपला पुत्र हजरत इस्माइल याला याच दिवशी खुदाच्या सांगण्यावरून कुर्बानी द्यायला जात होता, मुलाच्या प्रती असलेले प्रेम कुर्बानी देताना आड येऊ नये, म्हणून त्यांनी डोळ्यांवर पट्टी बांधली. कुर्बानी दिल्यानंतर त्यांनी डोळ्यांवरील पट्टी हटवल्यानंतर त्यांना त्यांचा मुलगा हसता-खेळताना दिसला. अल्लाहने चमत्कार केला आणि मुलाच्या जागी 'दुंबा' कुर्बान झाल्याचे त्यांच्या निदर्शनास आले. इब्राहिम यांच्या मुलाचे प्राण वाचले आणि 'दुंबा' कुर्बानी देण्यात आली. तेव्हापासून कुर्बानी देण्याची प्रथा सुरू झाली.

सन २०२3 मध्ये २9 जुन रोजी बकरी ईद साजरी केली जाईल. मुस्लिम बांधवांमध्ये चंद्रदर्शनाला अत्यंत महत्त्व असते, त्यामुळे चंद्रदर्शनानंतर ईद साजरी केली जाईल. सध्या करोनाच्या तिसऱ्या सावटाच्या भितीत बकरी ईदी शासनाच्या नियमावलीत साजरी होईल.

• कुर्बान करण्याची प्रथा

ईद- द-उल-जुहाचा अर्थ त्यागाची ईद असा आहे. मुस्लिम बांधवांमध्ये ईद-उल-जुहाला विशेष महत्त्व आहे. या दिवशी नातेवाईक एकत्र येऊन एकमेकांना भेटवस्तू, मिठाई देतात. इस्लामिक मान्यतेनुसार मुस्लिम बांधव बकऱ्याची कुर्बानी देतात. यासाठी आधी बकऱ्याचे पालनपोषण करून त्याची पूर्ण काळजी घेतली जाते. त्यानंतरच तो कुर्बान करण्याची प्रथा आहे.

हज यात्रेला जाणारे मुस्लिम बांधव इब्राहिमला रस्ता चुकविण्यास सहाय्यभूत ठरलेल्या इसमाला सैतान समजून त्याला आपल्या हज यात्रेच्या शेवटच्या दिवशी दगड मारतात. कुर्बान केलेल्या बकऱ्याचे तीन भागांत विभाजन करून एक हिस्सा स्वतःच्या घरी, दोन हिस्से गरीब मुरि धर्मियाच्या घरात किंवा गरजूंना देण्याची प्रथा आहे. सकाळच्या विशेष नमाज पठणानंतर ही कुर्बानी देण्यात येते.